W obliczu rosnącej uwagi na aspekty środowiskowe w sektorze dostaw, ekologiczne podejście do logistyki zyskuje na znaczeniu obok tradycyjnych wyzwań takich jak obniżanie kosztów, zwiększanie elastyczności oraz zapewnianie terminowości dostaw. Prognozy wskazują, że emisje dwutlenku węgla związane z e-handlem mogą osiągnąć poziom 5,5 miliona ton do roku 2032. Co zwraca uwagę na wagę ekologicznych inicjatyw w sektorze.
Świadomość znaczenia ekologii wśród konsumentów
Rozwój świadomości ekologicznej wśród konsumentów odgrywa kluczową rolę w tej zmianie. Regularne ankiety wskazują na wzrost zrozumienia i zaangażowania w idee zrównoważonego rozwoju oraz społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR). Z 13% deklarujących taką wiedzę w roku 2022 do 23% w roku następnym.
Mimo że wiele osób deklaruje chęć wspierania e-sklepów działających w duchu zrównoważonego rozwoju, to jednak istotnym czynnikiem wyboru pozostaje cena. Minimalnym progiem akceptacji są wyższe koszty za ekologiczne dostawy.
Badania konsumenckie wskazują na znaczący odsetek klientów, którzy wolą ekologiczne opcje dostaw, pod warunkiem, że nie wiążą się one z dodatkowymi kosztami. Jest to zrozumiałe, biorąc pod uwagę bieżącą sytuację ekonomiczną, charakteryzującą się wysoką inflacją i niepewnością finansową.
W rezultacie, zarówno klienci, jak i przedsiębiorstwa poszukują oszczędności. Jednak realizacja działań proekologicznych często wymaga finansowych i operacyjnych kompromisów.
Niezależnie od tych wyzwań, rosnąca świadomość ekologiczna istanowią silny impuls dla e-commerce w poszukiwaniu nowych, ekologicznych praktyk. Jest to szczególnie istotne w kontekście raportów. Wskazują one, że znaczna część społeczeństwa przykłada wagę do wpływu form dostaw na środowisko, co motywuje ich decyzje zakupowe. Odpowiedzialne podejście do ekologii w logistyce, łączące ekonomię z ochroną środowiska, staje się więc kluczowe dla przyszłości sektora e-commerce.
Ekologia w e-commerce a opakowania
Nacisk na aspekty związane z ochroną środowiska, zwłaszcza w kontekście dostaw zakupionych produktów. Z badań wynika, że dla:
- 67% klientów kluczowe jest zastosowanie opakowań przyjaznych dla środowiska.
- 60% respondentów podkreśla wartość możliwości wykorzystywania opakowań wielokrotnego użytku.
Te dane wskazują na istotną zmianę w podejściu do ekologiczności w kontekście e-handlu, z naciskiem na opakowania bardziej niż na sam proces dostawy.
Z innych badań wynika, że:
- 55% internautów zwraca uwagę na ekologiczne opakowania (spadek o 6 punktów procentowych w porównaniu z poprzednim rokiem).
- 34% respondentów jest gotowych zapłacić więcej za eko-opakowania, co stanowi wzrost o 6 punktów procentowych. Fakt, iż rośnie liczba osób skłonna dopłacić do ekologicznych opakowań niewielkie kwoty, świadczy o rosnącej świadomości ekologicznej.
- 66% osób, które nie mają ochoty dopłacać do ekologii świadczy również o ostrożnym podejściu do dodatkowych wydatków.
W kwestii dostaw, badania pokazują, że mniejszą wagę przykłada się do śladu węglowego i wykorzystania pojazdów elektrycznych, niż do wyboru ekologicznych opakowań. Ostatnia mila dostawy pozostaje głównym wyzwaniem dla dostawców w kontekście zrównoważonego rozwoju.
Ciekawe jest jednak to, że aż 70% ankietowanych uznaje dostawę do automatów paczkowych za najbardziej ekologiczną opcję. To podkreśla, że preferencje ekologiczne mogą mieć znaczący wpływ na decyzje zakupowe konsumentów, zwłaszcza w Polsce, gdzie dostawa do paczkomatów cieszy się dużą popularnością.
Obszary związane z formami ekologicznej formy dostawy lub zwrotu towaru
Źródło: PITD
Greenwashing
Dostawy ostatniej mili i pakowanie w e-commerce są odpowiedzialne za znaczną część emisji i kosztów branży. Przez co stanowią wyzwanie w kontekście zrównoważonego rozwoju. Wiele firm zmaga się z koniecznością wprowadzania ekologicznych rozwiązań, co często koliduje z celami biznesowymi.
Praktyki greenwashingu, czyli fałszywe twierdzenia o działaniach proekologicznych, są powszechne, mimo rosnącej świadomości ekologicznej i regulacji prawnych. Badania pokazują, że choć wiele firm deklaruje odpowiedzialne działanie, rzeczywista praktyka często odbiega od tych deklaracji.
Zmiany regulacyjne, takie jak dyrektywa CSRD, (Corporate Sustainability Reporting Directive), czyli akt prawny, którego celem jest przeciwdziałanie greenwashingowi, wymuszają na firmach rzeczywiste działania na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Przeczytaj także:
Co jest ważne przy wysyłce produktów
Przy wysyłce produktów online ważne są trzy aspekty:
- wybór ekologicznych materiałów do tworzenia opakowań i wypełnień,
- dopasowanie rozmiaru opakowania do produktu,
- projektowanie opakowań z myślą o ich ponownym wykorzystaniu.
Podążając za zasadą 3R: zmniejsz, wykorzystaj ponownie, zrecykluj, dąży się do minimalizacji zużycia zasobów i emisji zanieczyszczeń. Tektura z recyklingu jest preferowanym materiałem, unika się plastiku.
Zjawisko „air-commerce”, czyli pakowania z nadmiarem powietrza, powoduje zwiększenie śladu węglowego; przeciwdziałać temu mogą urządzenia do pakowania na żądanie.
Ekologiczne opakowania powinny być również zaprojektowane z możliwością ponownego użycia lub recyklingu, promując świadomość ekologiczną poprzez informacje na opakowaniu.
Transport kurierski
Władze kolejnych miast podejmują próby wprowadzenia stref czystego transportu, ograniczając dostęp dla pojazdów spalinowych. Już ponad 300 takich stref funkcjonuje w Europie, a w Polsce będą one wprowadzane od 2024 roku na mocy zmienionej ustawy o elektromobilności.
Reakcją na te zmiany jest zwiększenie liczby elektrycznych pojazdów dostawczych przez firmy kurierskie, co przyczynia się do redukcji emisji CO2. Równolegle, rowery cargo zyskują na popularności jako efektywny i ekologiczny środek transportu w dostawach miejskich, oferując szybkość i mniejszy wpływ na środowisko, mimo pewnych ograniczeń operacyjnych.
Zwroty i re-commerce
Aspektem, który zasługuje na uwagę, jest brak świadomości konsumentów dotyczącej negatywnego wpływu zwrotów na środowisko. Dane przedstawione przez e-Izba ujawniają, że w 2022 roku połowa respondentów była świadoma tego problemu, podczas gdy w 2023 roku odsetek ten spadł do 34%.
Tymczasem rynek re-commerce notuje stały wzrost na przestrzeni ostatnich pięciu lat. Roczna średnia zwiększa się o 10% i osiąga wartość 174 miliardów dolarów w 2022 roku. Mimo globalnego wzrostu, zarówno na rynku polskim, jak i europejskim brakuje szczegółowych badań, które pozwoliłyby na dokładną ocenę skali rynku re-commerce w Polsce.
Mikro huby i rowery cargo
W sektorze kurierskim pojazdy elektryczne zyskują na popularności, ale pełna elektryfikacja floty nadal wymaga czasu i nie rozwiązuje problemów związanych z zatłoczeniem miejskim i nieprawidłowym parkowaniem.
Innowacyjnym rozwiązaniem jest wprowadzenie mikrohubów i rowerów cargo, które mogą usprawnić dostawy miejskie. Projekt GRETA, realizowany z udziałem miasta Poznań, bada potencjał mikrohubów do zmniejszenia emisji i poprawy logistyki miejskiej, testując ich wpływ na środowisko i jakość życia mieszkańców. Wyniki pilotażu mogą zrewolucjonizować miejskie dostawy, czyniąc je bardziej zrównoważonymi i efektywnymi.
E-Pack
E-Pack to innowacyjne, wielokrotnego użytku opakowanie dla e-commerce, opracowane przez Sieć Badawczą Łukasiewicz. Umożliwia dokładne monitorowanie przesyłek, minimalizuje emisję CO2 i zapewnia bezpieczeństwo zawartości dzięki elektronicznemu zamkowi.
Zbędne są dodatkowe materiały pakunkowe, a informacje o przesyłce wyświetlane są na ekranie e-ink. Opakowanie może być wielokrotnie wykorzystywane, co przyczynia się do redukcji śladu węglowego i oszczędności surowców. E-Pack jest obecnie testowany i jest projektem projektem otwartym na współpracę z biznesem.
Podsumowując, wzrost znaczenia ekologii w logistyce podkreśla istotną zmianę w jego podejściu. Zarówno firmy, konsumenci, oraz sposoby dostawy jak i pakowania produktów należą:
- Wzrost znaczenia ekologii w logistyce. Ekologiczne podejście do logistyki zyskuje na znaczeniu w obliczu prognoz dotyczących wzrostu emisji dwutlenku węgla związanego z e-commerce do 5,5 miliona ton do roku 2032.
- Świadomość ekologiczna konsumentów. Badania wskazują na wzrost świadomości i zaangażowania w idee zrównoważonego rozwoju wśród konsumentów, z rosnącym zainteresowaniem ekologicznymi opcjami dostaw, choć cena pozostaje istotnym czynnikiem.
- Ekologiczne opakowania. Duże zainteresowanie opakowaniami przyjaznymi dla środowiska oraz możliwościami ich wielokrotnego użytku. Większość konsumentów jest skłonna dopłacić za eko-opakowania.
- Greenwashing. Problemy z praktykami greenwashingu, gdzie firmy deklarują działania proekologiczne, które nie zawsze są realizowane w praktyce. Zmiany regulacyjne mają na celu przeciwdziałanie tym praktykom.
- Aspekty opakowań. Znaczenie wyboru ekologicznych materiałów, dopasowania rozmiaru opakowań do produktu oraz projektowania opakowań z myślą o ich ponownym wykorzystaniu.
- Transport kurierski. Wprowadzenie stref czystego transportu i zwiększenie liczby elektrycznych pojazdów dostawczych oraz popularność rowerów cargo jako ekologicznego środka transportu w dostawach miejskich.
- Zwroty i re-commerce. Brak świadomości negatywnego wpływu zwrotów na środowisko oraz rosnąca popularność rynku re-commerce.
- Mikro huby i rowery cargo. Innowacyjne rozwiązania, takie jak mikrohuby i rowery cargo, które mogą usprawnić dostawy miejskie, zmniejszając emisję i poprawiając logistykę miejską.
- E-Pack: Innowacyjne, wielokrotnego użytku opakowanie opracowane przez Sieć Badawczą Łukasiewicz, mające na celu minimalizację emisji CO2 i zapewnienie bezpieczeństwa zawartości przesyłek.
Przypisy:
Boguszewski Ł., Chaładyn K., Cudziło M. i inni, LOGISTYKA E-COMMERCE, Gdzie jesteśmy, a gdzie chcemy być?, [dostęp: 26.03.2024].