Mówienie o umowie spedycji i umowie przewozu jak o synonimach to powszechny błąd, który może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych. Choć obie umowy są kluczowe w branży transportowej, ich zakres obowiązków i odpowiedzialności znacząco się różni. Przyjrzyjmy się bliżej, czym są i kiedy korzystać z każdej z nich.
Czym jest umowa spedycji?
Zastanawiasz się, co dokładnie kryje się pod tym terminem? Definicja umowy spedycji znajduje się w art. 794 § 1 Kodeksu Cywilnego, który mówi, że spedytor zobowiązuje się, za odpowiednie wynagrodzenie, do organizacji wysyłki lub odbioru przesyłki w ramach działalności swojego przedsiębiorstwa. A także do świadczenia innych usług związanych z jej transportem.
Warto zauważyć, że katalog tych dodatkowych czynności jest otwarty i nie podlega ścisłym ograniczeniom, co pozwala spedytorowi na dużą elastyczność w działaniu.
W ramach umowy spedycji spedytor nie tylko zajmuje się transportem, ale również oferuje specjalistyczne porady i może podejmować się dodatkowych zadań, takich jak przepakowywanie towarów, ich ubezpieczanie czy odprawa celna.
Chociaż wzór umowy spedycji nie jest regulowany prawem w sposób szczegółowy, zasadniczo obowiązują w niej te same przepisy, co w umowie zlecenia.
Umowa spedycji, musi zawierać następujące elementy::
- kwota wynagrodzenia dla spedytora,
- dokładne oznaczenie przewożonych przedmiotów,
- zakres i rodzaj świadczonych usług spedycyjnych.
Dokładne spisanie tych ustaleń jest kluczowe, zwłaszcza w przypadku ewentualnych sporów związanych z uszkodzeniem towarów lub opóźnieniami w realizacji usług.
Co reguluje umowa spedycji?
Umowa spedycji, stanowi jeden z fundamentów branży transportowo-logistycznej. Jest szczegółowo regulowana przez przepisy Kodeksu Cywilnego.
Podstawowe definicje i prawa
Na mocy umowy spedycji, spedytor przyjmuje na siebie odpowiedzialność za organizację przewozu towarów. Co obejmuje nie tylko wybór najodpowiedniejszego środka transportu, ale także nadzorowanie trasy przesyłki aż do jej finalnego miejsca docelowego.
Co więcej, prawo przyznaje spedytorowi możliwość ustanowienia zastawu na przesyłce, co jest formą zabezpieczenia jego wynagrodzenia.
Obowiązki spedytora – co dokładnie należy do jego zadań?
Kluczowe obowiązki spedytora to nie tylko selekcja i koordynacja środków transportu, ale także działania mające na celu odzyskanie nadpłat z tytułu przewoźnego, cła czy innych opłat. W praktyce oznacza to, że spedytor musi wykazywać się czujnością i precyzją, aby proces transportowy przebiegał płynnie i bez niepotrzebnych strat finansowych.
Odpowiedzialność w praktyce
Przyjmując zlecenie, spedytor staje się odpowiedzialny nie tylko za własne działania, ale również za usługi podwykonawców – innych przewoźników i spedytorów. To oznacza, że musi on dokładnie selekcjonować swoich partnerów, aby zapewnić najwyższą jakość usług.
W przypadku, gdy w transporcie dojdzie do uszkodzenia towaru, odpowiedzialność spedytora ogranicza się do wartości przesyłki, co jest ważnym mechanizmem ograniczającym ryzyko finansowe.
Jak sprawdzić wiarygodność przewoźników?
Narzędziem, które może okazać się nieocenione w procesie weryfikacji partnerów biznesowych, jest giełda transportowa na Platformie Trans.eu. Dzięki niej spedytor może nie tylko szybko sprawdzić opinie o firmach transportowych, ale także przejrzeć ich historię współpracy, co jest istotne w podejmowaniu decyzji o długoterminowej współpracy.
Kiedy możemy mówić o zawarciu umowy spedycji?
Choć nie istnieje jednolity wzorzec umowy spedycji, warto zaznaczyć, że przepisy nie wymagają, by była ona koniecznie spisana na papierze. Umowę można zawrzeć ustnie, choć z praktycznego punktu widzenia jest to rozwiązanie mało korzystne.
W razie sporu brak pisemnego świadectwa umowy może znacznie utrudnić obronę swoich racji przed sądem. Z tego powodu, zawartość umowy, jej klauzule i warunki często stają się przedmiotem dokładnej analizy sędziego.
Terminy zgłaszania roszczeń w umowie spedycji
W ramach umowy spedycji strony mają określony czas na zgłaszanie roszczeń, który wynosi zazwyczaj 12 miesięcy.
Najważniejsze to, od którego momentu jest liczony bieg przedawnienia.
- W przypadku uszkodzenia lub braku części przesyłki – 12 miesięcy od daty jej dostarczenia.
- Jeżeli chodzi o całkowitą utratę lub opóźnienie dostawy – 12 miesięcy od daty dostarczenia określonej w umowie.
- W pozostałych sytuacjach – przez 12 miesięcy od dnia świadczenia usługi wskazanej w umowie spedycji.
Umowa spedycji a umowa przewozu – rozpoznaj różnice
Chociaż umowa spedycji i umowa przewozu mogą wydawać się na pierwszy rzut oka podobne, kluczowe różnice między nimi decydują o ich unikalności.
- Umowa przewozu koncentruje się głównie na samym akcie transportu – czy to towarów, czy osób.
- Umowa spedycji obejmuje znacznie szerszy zakres usług związanych wyłącznie z przewozem towarów.
Interesującym aspektem jest fakt, że spedytor może ponosić odpowiedzialność za realizację usługi na równi z przewoźnikiem, szczególnie gdy do wykonania zlecenia używa własnego taboru.
Źródło: Umowa spedycji – co to jest i czym różni się od umowy przewozu?, [dostęp: 07.05.2024].