Wirtualna akademia | Transport drogowy | Rozliczanie czasu pracy kierowcy

Mariusz Hendzel

specjalista ds. czasu pracy kierowców, właściciel kancelarii ITD-PIP.PL

Od wielu lat pracuje jako trener i doradca dla kadr firm transportowych oraz kierowców transportu drogowego. Specjalizuje się w tematach dotyczących czasu pracy kierowców, obsługi tachografów analogowych i cyfrowych, procedur kontrolnych, rozliczania wynagrodzeń oraz należności z tytułu podróży służbowych. Na co dzień w sposób praktyczny stosuje swoją wiedzę, świadcząc usługi rozliczania czasu pracy na potrzeby przedsiębiorstw oraz Sądów Pracy – to czyni go wiarygodnym na sali szkoleniowej. Są to w głównej mierze tematy analiz i rozliczania czasu pracy oraz opinie dotyczące przedstawianych wyników wyliczeń podczas kontroli przeprowadzanych przez inspektorów PIP.

Rozliczanie czasu pracy kierowcy

Transport drogowy rzeczy oraz osób to potężny rynek pracy oraz ogromna odpowiedzialność związana z przemieszczaniem się milionów kierowców wykonujących swoje obowiązki na drogach publicznych. Otwarte granice, swoboda przepływu towaru i usług, coraz większa sieć dróg łącząca ze sobą najdalsze zakątki świata – to wszystko wymagało usystematyzowania zasad pracy kierowców i znalezienia kompromisu pomiędzy ekonomią zleceń a zapewnieniem bezpieczeństwa i warunków socjalnych kierowców w transporcie drogowym.

Zakres obowiązków oraz mnogość przepisów najbardziej zależy od „wielkości” pojazdów. Konkretnie przepisy dzielą przewozy na te „małe”, czyli przewóz rzeczy pojazdem (lub zespołem pojazdów) o DMC (dopuszczalnej masie całkowitej) nieprzekraczającej 3,5 tony oraz transport „duży”, czyli przewóz rzeczy pojazdem (lub zespołem pojazdów) o DMC powyżej 3,5 tony. Przepisy dla tych „dużych” dotyczą również przewozów osób autobusami.

„System” zapewnienia bezpieczeństwa w zakresie czasu pracy kierowców opiera się na 3 ogólnych elementach:

przepisy prawne (obowiązki, taryfikator kar)
urządzenia kontroli i nadzoru (tachografy)
służby kontrolne (Inspekcja Transportu Drogowego, Policja, Państwowa Inspekcja Pracy, itp.)

Każdy z tych elementów odgrywa prawidłowo swoją rolę tylko w ścisłym związku z pozostałymi. Przygotowując się do prowadzenia działalności z wykorzystaniem transportu, trzeba brać pod uwagę zarówno wymagania dotyczące czasu pracy kierowców „małych” pojazdów, jak i przepisów dla „dużych” aut.

Analizując przepisy prawne da się zauważyć, że czas pracy kierowców pojazdów o DMC poniżej 3,5t nie jest zbyt restrykcyjnie ograniczany i bardziej wynika z ograniczeń nakładanych przez Prawo Pracy dla pracowników. Dlatego w praktyce kierowcy pojazdów „małych” są traktowani jak normalni pracownicy, a czas prowadzenia pojazdu traktuje się tak samo jak pracę mechanika w warsztacie czy magazyniera. Nie ma tutaj żadnych specjalnych ograniczeń dla kierowców w zakresie norm czasu jazdy.

Czas pracy kierowców pojazdów o DMC poniżej 3,5t (“małych”):

wymagany odpoczynek to minimum 11 godzin dziennie i dodatkowo 35 godzin odpoczynku tygodniowego
zakres możliwej pracy do wykonania przez kierowcę małego pojazdu to maksymalnie 13 godzin dziennie (24h doba – 11h odpoczynku = 13h czasu pracy).
Jak widać, te ograniczenia nie są zbyt rygorystyczne, a brak urządzeń rejestrujących czas pracy kierowców „małych” pojazdów utrudnia egzekwowanie nawet tych prostych zasad odpoczynku kierowców. A skoro nie ma kontroli – nadużycia mogą być tragiczne w skutkach