Wirtualna akademia | Transport drogowy | Rozliczanie czasu pracy kierowcy
specjalista ds. czasu pracy kierowców, właściciel kancelarii ITD-PIP.PL
Od wielu lat pracuje jako trener i doradca dla kadr firm transportowych oraz kierowców transportu drogowego. Specjalizuje się w tematach dotyczących czasu pracy kierowców, obsługi tachografów analogowych i cyfrowych, procedur kontrolnych, rozliczania wynagrodzeń oraz należności z tytułu podróży służbowych. Na co dzień w sposób praktyczny stosuje swoją wiedzę, świadcząc usługi rozliczania czasu pracy na potrzeby przedsiębiorstw oraz Sądów Pracy – to czyni go wiarygodnym na sali szkoleniowej. Są to w głównej mierze tematy analiz i rozliczania czasu pracy oraz opinie dotyczące przedstawianych wyników wyliczeń podczas kontroli przeprowadzanych przez inspektorów PIP.
Transport drogowy rzeczy oraz osób to potężny rynek pracy oraz ogromna odpowiedzialność związana z przemieszczaniem się milionów kierowców wykonujących swoje obowiązki na drogach publicznych. Otwarte granice, swoboda przepływu towaru i usług, coraz większa sieć dróg łącząca ze sobą najdalsze zakątki świata – to wszystko wymagało usystematyzowania zasad pracy kierowców i znalezienia kompromisu pomiędzy ekonomią zleceń a zapewnieniem bezpieczeństwa i warunków socjalnych kierowców w transporcie drogowym.
Zakres obowiązków oraz mnogość przepisów najbardziej zależy od „wielkości” pojazdów. Konkretnie przepisy dzielą przewozy na te „małe”, czyli przewóz rzeczy pojazdem (lub zespołem pojazdów) o DMC (dopuszczalnej masie całkowitej) nieprzekraczającej 3,5 tony oraz transport „duży”, czyli przewóz rzeczy pojazdem (lub zespołem pojazdów) o DMC powyżej 3,5 tony. Przepisy dla tych „dużych” dotyczą również przewozów osób autobusami.
„System” zapewnienia bezpieczeństwa w zakresie czasu pracy kierowców opiera się na 3 ogólnych elementach:
przepisy prawne (obowiązki, taryfikator kar)
urządzenia kontroli i nadzoru (tachografy)
służby kontrolne (Inspekcja Transportu Drogowego, Policja, Państwowa Inspekcja Pracy, itp.)
Każdy z tych elementów odgrywa prawidłowo swoją rolę tylko w ścisłym związku z pozostałymi. Przygotowując się do prowadzenia działalności z wykorzystaniem transportu, trzeba brać pod uwagę zarówno wymagania dotyczące czasu pracy kierowców „małych” pojazdów, jak i przepisów dla „dużych” aut.
Analizując przepisy prawne da się zauważyć, że czas pracy kierowców pojazdów o DMC poniżej 3,5t nie jest zbyt restrykcyjnie ograniczany i bardziej wynika z ograniczeń nakładanych przez Prawo Pracy dla pracowników. Dlatego w praktyce kierowcy pojazdów „małych” są traktowani jak normalni pracownicy, a czas prowadzenia pojazdu traktuje się tak samo jak pracę mechanika w warsztacie czy magazyniera. Nie ma tutaj żadnych specjalnych ograniczeń dla kierowców w zakresie norm czasu jazdy.
Czas pracy kierowców pojazdów o DMC poniżej 3,5t (“małych”):
wymagany odpoczynek to minimum 11 godzin dziennie i dodatkowo 35 godzin odpoczynku tygodniowego
zakres możliwej pracy do wykonania przez kierowcę małego pojazdu to maksymalnie 13 godzin dziennie (24h doba – 11h odpoczynku = 13h czasu pracy).
Jak widać, te ograniczenia nie są zbyt rygorystyczne, a brak urządzeń rejestrujących czas pracy kierowców „małych” pojazdów utrudnia egzekwowanie nawet tych prostych zasad odpoczynku kierowców. A skoro nie ma kontroli – nadużycia mogą być tragiczne w skutkach